สวัสดีค่ะคุณผู้อ่านไทยรัฐออนไลน์ที่รัก จะหาว่าคุณครูลิลลี่เชยหรือตกสมัย ไม่ทันเหตุการณ์ก็ต้องยอมรับกันล่ะค่ะ เพราะคุณครูลิลลี่ก็เพิ่งจะเคยได้ยินชื่อเทศกาลสำคัญงานหนึ่งของคนรักหนัง รักอุตสาหกรรมภาพยนตร์เมื่อไม่กี่วันมานี้เอง นั่นคือ งานเทศกาลภาพยนตร์ต่างประเทศที่ถ่ายทำในประเทศไทย ชื่องานอาจจะยาวสักหน่อยนะคะ ย้ำอีกครั้งค่ะ งานเทศกาลภาพยนตร์ต่างประเทศที่ถ่ายทำในประเทศไทย ที่เพิ่งจะจัดงานเสร็จสิ้นไปเมื่อช่วงประมาณสัก 10 วันก่อนหน้านี้ งานนี้คุณครูลิลลี่เชยหนักเพราะงานจัดมาเป็นครั้งที่ 4 แล้วด้วย ที่มาได้ยินงานนี้ในช่วงนี้ก็เพราะแว่วข่าวว่า มีภาพยนตร์เรื่องหนึ่งที่ถูกถอดออกจากโปรแกรมการฉาย นั่นคือ ภาพยนตร์เรื่อง สิ้นแสงฉาน ภาพยนตร์ที่มีคอหนังอยากชมมากที่สุดเรื่องหนึ่ง ก่อนที่เราจะไปพูดถึงภาพยนตร์เรื่องนี้ เรามาดูกันที่ความเป็นมาของการจัดงานนี้กันสักหน่อยดีกว่านะคะ .
งานเทศกาลภาพยนตร์ต่างประเทศที่ถ่ายทำในประเทศไทย จัดขึ้นโดยกระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬาค่ะ ปีนี้จัดขึ้นเป็นครั้งที่ 4 มีชื่อภาษาอังกฤษว่า Thailand International Film Destination Festival 2016 หรือ TIFDF2016 ภายใต้แนวคิด “Best Vision Best Destination” โดยการถ่ายทอดมุมมองผู้สร้างภาพยนตร์ผ่านจุดหมายปลายทางและสถานที่ถ่ายทำที่ดีที่สุด ด้วยการผสานความโดดเด่นและเป็นเอกลักษณ์ของความเป็นไทยมาถ่ายทอดลงในภาพยนตร์เรื่องต่างๆ ครูลิลลี่แอบไปอ่านเจอมาว่าการจัดงานในปีนี้ก็เพื่อเป็นการประกาศความสำเร็จที่ประเทศไทยขึ้นแท่นเป็นอันดับหนึ่งของเอเชีย ในการที่ได้รับการเลือกเป็นจุดหมายของการถ่ายทำภาพยนตร์มากที่สุดนั่นเองค่ะ
สำหรับภาพยนตร์เรื่อง ‘สิ้นแสงฉาน’ หรือ Twilight Over Burma ผลิตโดยบริษัท DOR Film ประเทศออสเตรีย กำกับโดย Sabine Derflinger ควบคุมการผลิตโดย Isabelle Welter เขียนบทโดย Rupert Henning อำนวยการสร้างโดย Danny Krausz ถ่ายทำทั้งในเมียนมาและประเทศไทย เป็นภาพยนตร์ที่สร้างจากหนังสือชื่อ Twilight Over Burma – My Life as a Shan Princess เรื่องราวชีวิตจริงของเจ้าหญิงอิงเง่ ซาเจ้น หรือพระนางสุจันทรี ราชินีผู้เป็นรักแท้ของเจ้าจาแสง เจ้าฟ้าผู้ครองนครสีป้อ แห่งรัฐฉาน ซึ่งไม่สมหวังกับความรักเพราะปัญหาการเมือง โดยบทบาทของเจ้าจาแสง ได้นักแสดงชายจากประเทศไทย ‘เป้ ทวีฤทธิ์ จุลละทรัพย์’ ร่วมแสดง
ส่วนสาเหตุที่ถูกถอดจากการฉายในเทศกาลครั้งนี้ ทั้งๆ ที่ก่อนหน้านี้นั้นมีการวางโปรแกรมให้สิ้นแสงฉานเป็น 1 ใน 4 ของภาพยนตร์ที่จะฉายรอบปฐมทัศน์ ก็เพราะเหตุจากภาพยนตร์เรื่องดังกล่าว มีเนื้อหาสุ่มเสี่ยงที่อาจกระทบต่อความสัมพันธ์ระหว่างประเทศไทย และพม่า ดังนั้นทางผู้จัดจึงถอดภาพยนตร์เรื่องดังกล่าวออก เพื่อเป็นการป้องกันไว้ก่อน ซึ่งภาพยนตร์เรื่องนี้ก็เพิ่งถูกระงับการฉายในเทศกาลภาพยนตร์สิทธิมนุษยชนนานาชาติ ที่นครย่างกุ้งของพม่าเช่นกัน เนื่องจากคณะกรรมการพิจารณาพบว่า สิ้นแสงฉานอาจนำไปสู่ความแตกแยกของชาติพันธุ์แห่งพม่าได้ งานนี้ก็ทำเอาคอหนังที่รอคอยมานานผิดหวังกันไปค่ะ
เล่ามาเสียยืดยาว กลับมาที่เรื่องของเรากันดีกว่า พูดถึงคำว่า สิ้นแสงฉาน หลายคนทำหน้างงว่า แสงฉาน คือ แสงอะไร บางคนอาจจะถึงกับบอกว่าไม่เคยได้ยินคำว่า ฉาน มาก่อนเสียด้วยซ้ำ คราวนี้ก็มาถึงความรู้จากครูลิลลี่แล้วล่ะค่ะ มาอ่านมาทำความเข้าใจคำว่า สิ้นแสงฉาน กันนะคะ
คำว่า ฉาน ถ้าเปิดดูในพจนานุกรมจะพบว่ามีหลายความหมายค่ะ ฉาน ความหมายแรก เป็นคำนาม แปลว่า ข้างหน้า เช่น ธงฉาน หรือ แปลว่า ลาน เช่น ตัดหน้าฉาน ส่วนความหมายที่สอง เป็นคำภาษาถิ่นปักษ์ใต้ เหมือนกับคำว่า ฉัน เป็นสรรพนามแทนตัวบุรุษที่ 1 คำว่า ฉาน ความหมายที่สาม คือ ชื่อรัฐหนึ่งทางภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศพม่า ติดต่อกับทางภาคเหนือของประเทศไทย นั่นคือ รัฐฉาน ส่วนความหมายที่สี่ ฉาน เป็นคำกริยา แปลว่า แตก กระจาย ซ่าน เช่น แตกฉานซ่านเซ็น หรือ เป็นคำวิเศษณ์ แปลว่า มีแสงพุ่งออกไป สว่าง กระจ่างแจ้ง แสงจ้า เช่น แสงฉาน เป็นต้น จากที่ทำความเข้าใจในเนื้อหาของภาพยนตร์และตีความแล้ว งานนี้สิ้นแสงฉานจึงอาจจะหมายถึง สิ้นแสงสว่าง หรือ สิ้นแสงแห่งรัฐฉาน สถานที่ในภาพยนตร์ก็เป็นได้
เสียดายที่ไม่ได้ชมภาพยนตร์เรื่องนี้อย่างจริงจัง มิเช่นนั้นเราคงได้เข้าใจถึงชื่อเรื่องนี้ได้ดียิ่งขึ้น แต่อย่างไรก็ตาม ที่เรารู้แน่ๆ ก็คือ นี่แหละเสน่ห์ของภาษาไทย ใช้ได้ทั้งความหมายตรงๆ และความหมายแฝงที่แสดงออกถึงความลุ่มลึกได้อย่างแยบยลของการใช้ภาษาในการตั้งชื่อ สวัสดีค่ะ
ที่มาภาพ – DOR Film instagram : kru_lilly, facebook : ครูลิลลี่
อ่านข่าวต่อได้ที่: http://www.thairath.co.th/content/669059